Cái lạ của đa cấp là sau mỗi đợt bị “đánh” bởi pháp luật và báo chí truyền thông, im ắng một thời gian, nó lại tái diễn với mánh khóe càng cao siêu hơn. Hiện nay, đa cấp đang tận dụng không gian đa chiều của mạng xã hội để quảng cáo, kết nối “con mồi”.
Phát triển hay thiệt thân
“Đầu tư phát triển bản thân”, “Phụ nữ độc lập tài chính, kiêu hãnh là chính mình”, “Phát triển bản thân cao hơn hôm qua”, “Tự chủ kinh tế, tự do làm điều mình thích”… Những lời giới thiệu rầm rộ trên mạng xã hội khiến người ta khó mà lướt qua. Liên lạc qua Fanpage, chúng tôi được hỗ trợ tư vấn nhiệt tình, người này xin số điện thoại và kết nối qua Zalo.
Sau khi từ chối tham gia buổi học trực tiếp, nhân viên tư vấn qua điện thoại nhiệt tình giới thiệu cho chúng tôi về việc phát triển bản thân, khai mở những đam mê sở thích của mỗi người bị bỏ quên vì áp lực cơm áo gạo tiền. Chốt lại vấn đề này, mỗi người cần học cách kiếm tiền nhiều hơn, kiếm thêm các nguồn thu phụ, để tự do làm điều mình thích. “Tham gia vào đây, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm những sản phẩm dinh dưỡng tốt cho sức khoẻ, chống lão hóa, tăng cường đề kháng để có thể rèn luyện sức khỏe và nhan sắc tốt nhất cho chính mình. Bạn có thể làm cộng tác viên online hoặc đăng ký làm đại lý. Nhưng mình khuyên thật lòng, bạn nên bỏ chút vốn, đăng ký làm đại lý, bạn sẽ hưởng mức hoa hồng cao hơn, mỗi quý có cơ hội đi du lịch và các buổi ngoại khóa để phát triển bản thân với các chuyên gia về tài chính, marketing”, đầu dây bên kia chia sẻ cho chúng tôi.
Hàng loạt app đầu tư ngoại hối trên điện thoại di động và các hội nhóm
tư vấn đầu tư tìm cách thu hút khách hàng đặt lệnh giao dịch
Tham gia buổi học phát triển bản thân, Hồng Ngân (25 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TPHCM) lắc đầu ngao ngán: “Có rất nhiều người tham gia buổi học, đến cuối cùng nhân viên bắt đầu giới thiệu về sản phẩm làm đẹp, chống lão hóa, tư vấn đăng ký làm đại lý. Khi tham gia vào, nếu tôi giới thiệu thành công người mới vào công ty làm cộng tác hoặc đại lý sẽ được tăng hoa hồng và giới thiệu được càng nhiều có thể trở thành giám đốc chi nhánh hoặc quản lý các đại lý. Nghe kỹ thì khác gì đa cấp đâu, nhưng gắn thêm mục đích là phát triển bản thân thôi”.
Để hấp dẫn người tìm đến, trên mạng xã hội, đội ngũ tư vấn “Phát triển bản thân” xây dựng một trang cá nhân thật hoành tráng với hình ảnh check-in ở những điểm du lịch trong và nước, nhà hàng, du thuyền sang trọng…, cùng những bài viết chia sẻ về mục đích sống, hoặc câu nói của các nhà khoa học, doanh nhân nổi tiếng về triết lý nhân sinh, cuộc đời.
Bẫy công nghệ và mạng xã hội
Đầu tư ngoại hối (Forex) hiện không xa lạ gì với nhiều người, nhất là bạn trẻ nhanh nhạy với công nghệ. Trong những bài viết trước đây, Báo SGGP cũng đã phản ánh về câu chuyện đầu tư này. Nhưng vẫn như “nấm mọc sau mưa”, lượng người đổ tiền vào Forex vẫn rầm rộ. “Còn dăm ba tháng nữa là bước sang năm mới. Mà muốn tết có bánh chưng nhân thịt, không lo về mặt kinh tế. Mà chưa đầu tư Bot #FXBI thì chưa có ca ghi nhận thành công nha cả nhà”, lời giới thiệu xuất hiện trên trang cá nhân tài khoản N.Q. (25 tuổi, ngụ quận 12) và liên tục được cô chia sẻ vào các hội nhóm đầu tư ngoại hối trên mạng xã hội.
Chúng tôi ngỏ ý muốn tham gia nhưng không có nhiều tiền đầu tư, N.Q. chia sẻ: “Bạn cứ tham gia đi, không cần nhiều đâu, chỉ cần đầu tư để hiểu cách chơi thôi rồi tư vấn lại cho khách hàng. Khách chốt lệnh là mình có hoa hồng rồi, càng nhiều khách hàng thì bạn sẽ được cất nhắc thôi. Q. đầu tư mới chỉ có một năm nay, lợi nhuận đều 15% mỗi tháng, sắp khai trương chi nhánh 2 rồi, Q. làm giám đốc chi nhánh đó, quan trọng là khả năng thuyết phục và tìm kiếm khách hàng của bạn thôi, chứ đầu tư dễ lắm”. “Nhưng nếu không tìm được khách hàng thì sao?”, chúng tôi thắc mắc. “Dễ lắm! Bạn up hình lung linh, sang trọng lên Facebook nhiều lên, chia sẻ bài viết đầu tư vào các nhóm, tự động khách hàng sẽ tìm đến thôi. Phải thể hiện được hình ảnh bản thân bận rộn với công việc nhưng rất thoải mái về tiền bạc là sẽ tạo được thương hiệu liền”, N.Q. tiết lộ.
Sau 2 lần nhảy việc, tưởng chừng Forex là bến đỗ nhưng Tấn An (27 tuổi, ngụ quận 8, TPHCM) cũng sớm từ giã sau 2 tháng làm việc. “Tuyển dụng đúng là không yêu cầu bằng cấp, kinh nghiệm thật nhưng phải có ngoại hình, đội ngũ của họ chỉ nhận người trẻ. Trong vòng 1 tháng đầu không tìm được khách hàng đầu tư, bạn không xin nghỉ thì họ cũng tuyển người mới vì có hợp đồng lao động gì đâu, cứ kiếm được khách thì có hoa hồng, càng nhiều khách thì sẽ được đứng sàn, lên chức bằng không thì thôi”, Tấn An kể lại.
Mạng xã hội được các nhóm đầu tư này khai thác triệt để, hàng loạt nhóm chia sẻ chủ đề được nhiều người (nhất là sinh viên) quan tâm như: bài học cuộc sống, con đường thành công, khởi nghiệp, học đầu tư… Thậm chí, có nhóm công khai chia sẻ những bài viết bóc phốt thủ đoạn của các sàn giao dịch khác. Sau vài bài viết, họ bắt đầu dẫn dắt và chia sẻ về sàn đầu tư của mình với “cam kết an toàn, lợi nhuận 100% cho khách hàng”. Cứ thế và con mồi dính bẫy đa cấp công nghệ.
THIÊN THANH/ SGGP