Nhầm lẫn “không đáng có” dấu hiệu đặc trưng của đột quỵ với bệnh khác mỗi khi giao mùa khiến hàng trăm nghìn người không qua khỏi hoặc trở thành tàn phế.
Ai cũng biết rằng đột quỵ hay tai biến mạch máu não, có căn nguyên do hình thành các cục máu đông trong mạch máu hoặc do tăng huyết áp. Nhưng còn một nguyên nhân cũng rất hay gặp trên thực tế lâm sàng gây đột quỵ, đó là do tim mà đặc biệt khi thời tiết thất thường lúc giao mùa.
Đột quỵ có thể được phòng ngừa lẫn cứu sống. Song năm nào, bệnh cũng cướp đi sinh mạng hàng trăm nghìn người và biến nhiều người khác thành tàn phế. Chủ yếu, vẫn bởi nhầm lẫn “không đáng có” dấu hiệu đặc trưng của đột quỵ với bệnh khác mỗi khi giao mùa.
Dấu hiệu báo trước đột quỵ khi giao mùa nhầm tưởng cảm lạnh.
Đột quỵ thường bắt đầu bằng cơn tai biến nhẹ gọi là “thiếu máu não thoáng qua”, xảy ra chóng vánh chỉ vài phút đến vài giờ. Người bệnh bất ngờ bị xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân. Có người cầm đũa không nổi, đi không vững, không giơ nổi 2 cánh tay lên cao. Ngoài ra, có thể thêm triệu chứng méo miệng, nói khó, nuốt nghẹn, uống sặc, mắt mờ…
Sau đó, cơ thể tự hồi phục hoàn toàn trong 24 giờ. Vì sớm trở lại bình thường, nên nhiều người thường nhầm lẫn với cảm lạnh. Có người xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân khi đi nắng về, lại ngộ nhận đột quỵ với say nắng hoặc sốc nhiệt, chủ quan nghĩ nghỉ ngơi sẽ ổn mà không đi cấp cứu.
Bởi khi nhiệt độ bên ngoài giảm thấp cơ thể sẽ phản ứng lại để giữ ấm bằng nhiều cách. Trong đó, các mạch máu nhỏ trên da, tay chân…sẽ co lại, đảm bảo lượng máu cần thiết dồn về cho các cơ quan nội tạng quan trọng như não, phổi, tim… Chính điều này, khiến huyết áp cơ thể lên cao khi trời lạnh. Một số trường hợp có các dấu hiệu cảnh báo khi tăng huyết áp vào mùa lạnh: cảm thấy nóng đỏ mặt, đau ở gáy, ù tai, mờ mắt hay đau tức ngực nhưng đa số trường hợp người bệnh lại không có dấu hiệu rõ ràng cho đến khi xảy ra hậu quả nghiêm trọng.
Đáng chú ý, lúc nhiệt độ ngoài trời giảm thấp quá nhanh hoặc bất ngờ tiếp xúc với gió lạnh, nước lạnh đột ngột làm cơ thể chưa kịp thích nghi. Làm chúng ta lầm tưởng với cảm lạnh mà bỏ qua các triệu chứng nhận biết, dẫn đến việc xuất hiện các biến chứng như đột quỵ, liệt nửa người, hôn mê, nhồi máu cơ tim.
Chúng ta cần chú ý những gì khi thời tiết giao mùa
Cần giữ ấm, đặc biệt là người trung niên và cao tuổi cần giữ ấm cơ thể khi đi ngủ và mỗi khi ra khỏi phòng, kể cả khi đi bộ buổi sáng, tránh để cơ thể lạnh đột ngột. Điều này cũng dễ làm tăng huyết áp đột ngột, gây ra cơn tăng huyết áp kịch phát có thể vỡ mạch máu dẫn tới đột quỵ.
Đi ngủ và thức dậy đúng giờ, thường xuyên tập thể dục để nâng cao sức khỏe, uống nhiều nước vào sáng sớm lúc ngủ dậy, ăn đủ bữa trong ngày, đặc biệt là bữa sáng. Chú ý ăn nhiều rau xanh, hoa quả, đậu nành, ăn nhiều cá, ít thịt. Sử dụng vừa phải lượng muối và mỡ trong chế biến món ăn, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia…
Khoảng 7% người bệnh thiếu máu não thoáng qua sẽ bị đột quỵ trong 1 tuần và trên 14% người bệnh khác bị đột quỵ trong vòng 3 tháng. Vì vậy, chúng ta không được phép chủ quan với các triệu chứng như vậy.
Tự cứu mình trước cơn đột quỵ
80% – 85% cơn đột quỵ xảy ra do cục máu đông. Trong cấp cứu, các bác sĩ thường tái thông mạch máu bằng thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch hoặc lấy huyết khối bằng dụng cụ.
Hiểu cơ chế này, chúng ta nên chủ động ăn uống, tập luyện hàng ngày và bổ sung các sản phẩm hỗ trợ làm tan cục máu đông để ngăn hình thành huyết khối, trước khi chúng vón lại thành cục máu đông.
Người ngoài 50 tuổi, người trẻ nhiều stress… nên bổ sung Omega-3 (có trong cá, hạt, gạo huyết rồng…) làm bền thành mạch và hoạt chất enzym nattokinase giúp hỗ trợ làm tan và ngăn ngừa hình thành cục máu đông trong lòng mạch.
Gần 200 nghiên cứu trên thế giới cho thấy, hoạt chất enzym nattokinase hấp thụ vào máu sẽ tác động trực tiếp lên tơ huyết khiến chúng tan ra, chống hình thành cục máu đông và phòng ngừa đột quỵ.
Ngoài ra, hoạt chất enzym nattokinase còn hỗ trợ làm sạch lòng mạch, giảm độ nhầy máu và ổn định huyết áp. Song lưu ý, nên chọn sản phẩm chứa hoạt chất enzym nattokinase tinh khiết, có nguồn gốc Nhật Bản (được chứng nhận JNKA) và từ những công ty sản xuất uy tín.
Tóm lại, phải luôn cảnh giác với biến chứng tắc mạch gây đột quỵ do bất cứ nguyên nhân nào, từ đó có chiến lược phòng ngừa để tránh các biến chứng nói trên có thể xảy ra.
